Przeciwdziałanie przemocy

Zgodnie z Ustawą z dnia z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób (…), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc w rodzinie występuje we wszystkich grupach społecznych niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej, rzadko bywa jednorazowym incydentem – jeżeli nie zostanie podjęte stanowcze działanie wobec sprawcy przemoc się powtórzy.

Cechy charakterystyczne przemocy

  • intencjonalność – jest zamierzonym działaniem człowieka, ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie osoby,
  • nierówność sił – w relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą, ofiara jest słabsza, a sprawca silniejszy,
  • naruszanie praw i dóbr osobistych – sprawca wykorzystuje swoją przewagę i narusza podstawowe prawa ofiary (prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku),
  • powodowanie cierpienia i bólu – sprawca naraża zdrowie ofiary na poważne szkody, również zagrażające jej życiu, doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony.

Rodzaje i formy przemocy

Rodzaj

Przykładowe formy zachowań

fizyczna

popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, spoliczkowanie, uszkodzenia ciała (zasinienia, zadrapania, krwawienia, oparzenia)

psychiczna

izolacja, wyzwiska, ośmieszanie, groźby, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów, krytykowanie, poniżanie, demoralizacja, ciągłe niepokojenie

seksualna

przedmiotowe traktowanie drugiej osoby w celu zaspokojenia własnych potrzeb seksualnych, zmuszanie do nieakceptowanych przez drugą osobę praktyk i zachowań seksualnych

ekonomiczna

uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie dostępu do wspólnych środków finansowych i dóbr materialnych, niezaspokajanie materialnych potrzeb rodziny

zaniedbanie

niezaspokajanie podstawowych potrzeb emocjonalnych i fizycznych przez opiekuna prawnego dziecka tj. odrzucenie emocjonalne dziecka, brak zainteresowania jego rozwojem, sytuacją życiową, problemami, a także stanem zdrowia, czy higieną, niezaspokajanie potrzeb żywieniowych i związanych z ubiorem

W ramach ustawy osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:

  1. poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego,
  2. interwencji kryzysowej i wsparcia,
  3. ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby pokrzywdzonej,
  4. zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie,
  5. badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie (…)

PROCEDURA „NIEBIESKIEJ KARTY”

W przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy w rodzinie wszczynana jest procedura „Niebieskie Karty”. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu właśnie o tę procedurę. Obejmuje ona ogół czynności realizowanych przez służby w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy domowej. Procedura wszczynana jest w sytuacji, gdy dany podmiot w toku prowadzonych czynności służbowych powziął podejrzenie stosowania przemocy wobec członków rodziny, w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem tego typu przemocy. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nakłada obowiązek prowadzenia procedury „Niebieskie Karty” na przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, policji, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, oświaty i ochrony zdrowia.

Dokumentem wszczynającym procedurę i stwierdzającym podejrzenie występowania przemocy domowej jest formularz „Niebieska Karta – A”, który wypełniany jest przez przedstawiciela jednego z w/w podmiotów. Wszczęcie procedury poprzez wypełnienie formularza może odbyć się w różnych okolicznościach: podczas interwencji patrolu policyjnego w domu, w Ośrodku Pomocy Społecznej, podczas wizyty pracownika socjalnego w środowisku czy na przykład w szkole, do której uczęszcza dziecko. „Niebieska Karta – B”, która stanowi zbiór przydatnych informacji powinna być przekazana osobie doświadczającej przemocy po wypełnieniu części A. Elementami procedury „Niebieskie Karty” jest również cześć „Niebieska karta – C” oraz „Niebieska Karta – D”, które wypełniane są w toku podejmowania kolejnych czynności. Wypełnioną „Niebieską Kartę – A” przekazuje się Przewodniczącemu Zespołu Interdyscyplinarnego działającego na terenie Gminy Osiek. w ciągu 7 dni od daty jej wypełnienia.

ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY I GRUPY ROBOCZE

Z procedurą „Niebieskie Karty” nierozerwalnie związana jest działalność Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup roboczych. Zespół Interdyscyplinarny to grupa specjalistów prezentujących różne dziedziny, współpracujących ze sobą w celu budowania lokalnego systemu wsparcia dla rodziny zgodnie z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz zsynchronizowania i wypracowania standardów współpracy przedstawicieli różnych grup zawodowych i społecznych pracujących i zajmujących się problematyką przemocy. Do pracy z konkretną rodziną powoływane są grupy robocze, w skład których wchodzą osoby bezpośrednio pracujące z konkretną rodziną lub znające jej sytuację.
Skład grup roboczych może zmieniać się w zależności od bieżącej sytuacji rodziny, potrzeb i działań. Zadaniem grupy roboczej jest opracowanie planu pomocy i taki podział zadań między jej członków, by praca z rodziną przyniosła jak najlepsze efekty. Głównym celem pracy przedstawicieli służb w ramach grup roboczych jest zatrzymanie zjawiska przemocy występującej w danej rodzinie.

Jeżeli jesteś osobą doznającą przemocy domowej:

  • zgłoś się do Ośrodka Pomocy Społecznej,
  • poinformuj dzielnicowego o doświadczaniu przemocy;
  • gdy w Twoim domu dochodzi do awantur nie bój się wzywać Policję (poinformuj policjanta o doświadczaniu przemocy domowej);
  • jeśli doznajesz przemocy fizycznej możesz zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu i poprosić o bezpłatne zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie;
  • jeśli osoba stosująca wobec Ciebie przemoc nadużywa alkoholu możesz zgłosić ten problem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która mieści się w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Osieku ul. Główna 125;
  • masz prawo do złożenia na Policji lub w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez osobę, która krzywdzi Ciebie lub Twoją rodzinę.

Gminny Zespół Interdyscyplinarny 

Przewodnicząca Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego – Anna Koncka przyjmuje strony w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Osieku ul. Główna 125 pok. 3 od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00 – 11.00 (od godziny 11.00 praca w terenie) tel. 33 84 58 203, w godzinach pracy GOPS: kom. 577 652 767.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Osieku w ramach przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizuje zadania określone w Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy  w Rodzinie na rok 2022 (Uchwała Nr 183 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2021 r.); oraz w oparciu o Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Osiek na lata 2021 – 2023.
 
 

Uchwałą nr XI/89/2019 Rady Gminy Osiek z dnia 12 grudnia 2019 r. ustalono tryb i sposób powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania.

Zarządzeniem Nr 6/2020 Wójta Gminy Osiek  z dnia 7 stycznia 2020 r. powołany został Zespól Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie w którego skład weszli przedstawiciele jednostek:

•    Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Osieku,
•    Zespół Szkolno – Przedszkolny w Głębowicach,
•    Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 1 w Osieku,
•    Szkoła Podstawowa nr 2 w Osieku,
•    Komenda Powiatowa Policji w Oświęcimiu,
•    Sąd Rejonowy w Oświęcimiu,
•    Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Osieku.
 
Zadania Zespołu Interdyscyplinarnego:

  1. Integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, których przedstawiciele wchodzą w skład Zespołu.
  2. Diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie na terenie Gminy Osiek
  3. Podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie, mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku.
  4. Inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie.
  5. Rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym.
  6. Inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc
Zadania Grup Roboczych:

  1. Opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie.
  2. Monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy.
  3. Dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.
  4. Informowanie Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego o efektach działań grup roboczych.

Adresaci działań podejmowanych przez Zespół

  1. Rodziny, w których zdarzają się przypadki stosowania przemocy wobec dziecka/dzieci, współmałżonka czy osoby starszej, dziecka wobec rodzica.
  2. Rodziny, w których dzieci są zaniedbywane (niedożywienie, brak opieki lekarskiej, brak realizacji obowiązku szkolnego itp.).
  3. Rodziny, w których używane są narkotyki, nadużywany jest alkohol.
  4. Rodziny, w których występują konflikty pomiędzy rodzicami a dziećmi/dzieckiem.
  5. Rodziny z grupy ryzyka stosowania przemocy, szczególnie wobec małoletnich.
 
 
 
 

ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO I NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ PROWADZONYCH PRZEZ PRAWNIKÓW I DORADCÓW STOWARZYSZENIA „DOGMA”

Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu ul. Wyspiańskiego 10
poniedziałek – piątek od 12.00 do 16.00

Urząd Gminy Osiek ul. Główna 125
poniedziałek, środa od 8.00 do 12.00
wtorek, piątek od 12.30 do 16.30
czwartek (mediacja) od 8.00 do 12.00

Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Chełmku ul. Kilińskiego 3
poniedziałek – środa od 14.00 do 18.00
czwartek – piątek od 8.00 do 12.00

Zapisy telefoniczne pod numerem telefonu 502 691 995 lub online https://np.ms.gov.pl

INNE PUNKTY PORADNICZE W POWIECIE OŚWIĘCIMSKIM

Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu ul. Wyspiańskiego 10
pokój nr 133, tel. 33 84 49 717 lub 33 84 49 601
poniedziałek – piątek od 8.00 do 12.00

Centrum Aktywizacji Zawodowej w Zatorze ul. J. Słowackiego 15
pokój nr 1.17, tel. 533 312 221
poniedziałek, środa – piątek od 10.00 do 14.00
wtorek od 13.00 do 17.00

Dom Kultury w Kętach ul. Żwirki i Wigury 2a
pokój nr 6, tel. 33 844 86 70 lub 506 742 130
poniedziałek, środa, czwartek od 8.00 do 12.00
wtorek, piątek od 15.00 do 19.00

Infolinia Stowarzyszenia DOGMA tel. 79 88 69 599
Przypominamy, że w punkcie poradniczym obowiązują zasady reżimu sanitarnego